Column Bas Kok: Noord loopt vast
Ik ben vast niet de enige Noordse automobilist die in 2023 vaak in de file heeft gestaan. Bínnen Noord bedoel ik dan. Deze zomer werd de gebrekkige autobereikbaarheid van ons stadsdeel extra zichtbaar vanwege ‘de knip’. Mag ik ’m nog even ter herinnering roepen: de Weesperstraat was bij wijze van experiment afgesloten voor autoverkeer. Alle ‘sluiproutes’ in het oostelijke deel van het centrum werden geblokkeerd waardoor de IJtunnel voor automobilisten uit Noord bijna onbruikbaar was. Via de ring moesten we.
Ook de meubelmaker met een werkplaats nabij de noordelijke mond van de IJtunnel die een stoel moest bezorgen aan de andere kant van die tunnel aan, bijvoorbeeld, de Hoogtekadijk. Een omweg van ruim tien extra autokilometers voor een afstand van vier kilometer is niet goed voor het milieu. Iedereen wist vooraf dat de knip was gedoemd te mislukken. Toch zette de gemeente door. De knip mislukte inderdaad, het leverde tot de laatste dag veel gedoe op, niet alleen in Noord. Toch is de knip nog niet officieel mislukt. De evaluatie ervan stond in november gepland maar heeft vertraging opgelopen (sic) en staat nu geprogrammeerd in 2024.
Ook zonder de knip staat het steeds vaker vast in Noord. Ons stadsdeel groeit immers als kool. De meest recente nieuwe ontsluitingsweg naar de ringweg is de s117 die de IJdoornlaan bij Kadoelen aantakt op de A10. Dat was in 1990 toen de Zeeburgertunnel werd opgeleverd. Al 33 jaar is er geen serieuze ontsluitingsroute toegevoegd. Ja, de tweede Coentunnel kwam erbij. Maar sindsdien hebben auto’s uit Noord meestal niet twee maar één rijbaan tot hun beschikking. Bijna altijd hangt er een rood kruis. Bij die andere klassieke ondergrondse, de IJtunnel, klinkt steeds vaker de roep om die af te sluiten voor personenauto’s. In dat geval raken we na die rijstrook in de Coentunnel wederom twee rijbanen naar de andere kant van Amsterdam kwijt. Slecht plan.
Behalve bij de tunnels en op de ringweg staat het ook binnen Noord vaak vast. De oprit A10 van Nieuwe Leeuwarderweg, de IJdoornlaan, de Johan van Hasseltweg bij de rotonde van de Meeuwenlaan en de Klaprozenweg. De kern van al die vertragingen valt uiteen in twee problemen. Het eerste is een gebrek aan nieuwe ontsluitingswegen in een snelgroeiend stadsdeel. Het Noord dat 80.000 inwoners had, moet het ongeveer met hetzelfde asfalt doen als het Noord met straks 130.000 mensen. Tweede probleem is het zeer matige alternatief voor de auto. Voor fietsers is Noord zonder mededinging het slechtst ontsloten stadsdeel van Amsterdam. Het OV is – ondanks twee haltes Noord/Zuidlijn – de laatste jaren uitgekleed. Dat we het enige stadsdeel zijn zonder twee of drie NS-stations zou ik bijna vergeten – als vanzelfsprekend hebben we als enige geen trein binnen het stadsdeel. Waarom eigenlijk?
De bereikbaarheid van Noord is en blijft beroerd en helaas is het ambitieniveau van de Stopera laag met betrekking tot de overkant van het IJ. Ja, woningen mogen er komen. Maar liever geen grootstedelijke voorzieningen en trekpleisters, want dan moet Noord bereikbaar gemaakt worden. Er gaan miljarden naar het ondertunnelen van de A10 Zuid maar de fietsbruggen over het IJ zijn voorlopig niet te betalen. Kan nog wel een tijdje zonder toch? Nu tuffen met een slakengangetje van 30 kilometer het oude jaar uit. Ach, dat verschilt niet veel met filerijden. Ik wens je een goede jaarwisseling!