De energie van Noord

19 april

Energie is een mooi begrip. Neem die dubbele betekenislaag. In fysieke zin verwijst het naar brandstof. Naar Kracht. Stroom. Maar het heeft ook een mentale of spirituele kant: Inspiratie. Veerkracht. Vitaliteit. Ondernemingslust. Voor beide soorten geldt: het zet de zaak in beweging.

Het bijzondere aan het begrip energie – en aan synoniemen die ik vond – is dat het positieve begrippen zijn. Woorden met een dubbele betekenislaag zijn vaak dubbelhartig. Zo niet Energie. Je kunt die niet ironiseren of een cynische kwinkslag meegeven. Probeer maar:

Kracht.

Brandstof.

Vitaal.

Je kunt die woorden niet slap of schamperend uitspreken.

Ik heb zitten nadenken waarom dat is. Misschien omdat Energie niet passief ‘reaguurbaar’ is, het nodigt juist uit tot engagement. Bijna altijd moet je moeite doen om de beschikbare energie eruit te halen. Het is schaars, je mag het niet verkwisten.

Hier bij de ETCA in Amsterdam Noord zijn we in een van de grootste energielaboratoria van de wereld. Elke dag zijn ze hier bezig om van potentiële energie daadwerkelijke kracht te maken. Daarvoor moet je inventief zijn, uitvinden en innoveren.

De noordelijke IJ-oever is al sinds eind 19e eeuw de plek van technische innovaties en technische competenties. Even verderop in de Buiksloterham ontwikkelde Anthony Fokker de eerste vliegtuigen. Hij werd er in de twintigste eeuw wereldmarktleider mee. NDSM bouwde aan deze oever de grootste zeeschepen van de wereld. Aan de andere kant van de noordelijke IJ-oever vond DRAKA draden en kabels uit die tot op de dag van vandaag op vele continenten van de wereld voor verbinding zorgen.

En om ook een heel andere kant van energie te belichten: op een steenworp hier vandaan aan de Laanweg speelde die ene voetbalclub – Ajax – zijn eerste zeven seizoenen. Ze moesten in 1900 nog half bedenken hoe je dat deed: voetballen. Ze werden er later die eeuw wereldberoemd mee. Misschien moeten ze maar eens terug verhuizen naar Noord.

De Kroatisch-Amerikaanse wetenschapper Nicola Tesla (1856 – 1943) benadrukte het belang van de omgeving.

“There is no energy in matter other than that received from the environment”

Vandaag beginnen we de 3e editie van de VEBAN Open Bedrijvendag. Bedrijven stellen hun gebouwen open. Er stroomt weer volop energie door Noord. Een halve eeuw geleden zakte de boel tijdelijk in. Toen gingen scheepswerven en fabrieken dicht. Je voelde de energie eruit weglopen.

Maar de afgelopen decennia zuigt Noord z’n longen weer vol. Sta je op de pont achter het CS, hoor je tussen een krijsende meeuw door een joelende gil bovenop de schommel van de Adam Toren. Dat is de nieuwe Noord-vibe. Boven het IJ vestigen zich tal van innovatieve bedrijfjes op het vlak van duurzaamheid en energietransitie. Daarmee begint ons stadsdeel een belangrijke rol te spelen in de verduurzaming van de Nederlandse economie. Door innovatieve technische bedrijvigheid bij elkaar te plaatsen gaat het hele land profiteren van wat hier wordt uitgevonden. Het is positief als steeds meer organisaties en medewerkers zich aangetrokken voelen tot stadsdeel Noord. Laten we elkaar vandaag ontmoeten en genieten van de Noordse energie!

Deze column is door Bas Kok uitgesproken op vrijdag 19 april tijdens de opening van de VEBAN Open Bedrijvendag in het ETCA.